Η κυβέρνηση δεν θα πρέπει να προχωρά σε κινήσεις που μόνο υπόνοιες δημιουργούν
Του Λευτέρη Θ. Χαραλαμπόπουλου
Με κάποια πράγματα καλό είναι να μην παίζουμε.
Ένα από αυτά είναι το θεσμικό πλαίσιο που εξασφαλίζει ότι δεν υπάρχουν πρακτικές διαπλοκής και διαφθοράς.
Ένα ζήτημα που προφανώς δεν αφορά μόνο το θεσμικό πλαίσιο, αλλά και αυτό μετράει.
Κυρίως όταν ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε – όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και διεθνώς – είναι αυτό των πολιτικών που αντιμετωπίζουν την πολιτική ως επιχειρηματική δραστηριότητα και όχι ακριβώς… ανιδιοτελώς.
Και είναι πρόβλημα γιατί πολύ απλά αυτό σημαίνει ότι αυτοί που έχουν πλούτο, μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο που ασκείται πολιτική.
Κάτι που σημαίνει ότι η δημοκρατία πάει περίπατο.
Σίγουρα, οι θεσμικές δικλείδες δεν είναι από μόνες τους πανάκεια. Αλλά το να τις χαλαρώνουμε απλώς κάνει τα πράγματα χειρότερα.
Και μία από αυτές αφορά την ιδιοκτησία εταιρειών στο εξωτερικό. Γιατί μπορεί να υπάρχουν για τα μέλη τα κυβέρνησης ασυμβίβαστα ρητά για την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας αλλά και για τους συζύγους ή τα παιδιά τους όταν αυτή αφορά συμβάσεις με το δημόσιο, αλλά υπήρχε και το ζήτημα των εταιρειών στο εξωτερικό που συχνά βρίσκονται σε «φορολογικούς παραδείσους» ή σε άλλες περιοχές που δεν προσφέρουν και μεγάλη διαφάνεια.
Μέχρι τώρα ίσχυε ένα συγκεκριμένο καθεστώς: Στα μέλη της κυβέρνησης, τους αρχηγούς των κομμάτων, τους περιφερειάρχες, του δημάρχους, τους βουλευτές και τους ευρωβουλευτές, τους γενικούς και ειδικούς γραμματείες της Βουλής και της Γενικής κυβέρνησης απαγορευόταν να έχουν εταιρεία στο εξωτερικό, «είτε αυτοπροσώπως, είτε με παρένθετα πρόσωπα». Ήταν μια αναγκαία «οριζόντια» απαγόρευση που όμως εξασφάλιζε ότι δεν θα υπήρχε κανένα ενδεχόμενο να μπορούν «να κάνουν δουλειές» ή να εισπράττουν «χορηγίες» στο εξωτερικού μέσω συζύγων, παιδιών, συγγενών πρώτου βαθμού.
Θα πει κανείς ότι αυτό έβαζε έναν φραγμό στην επιχειρηματική δραστηριότητα στο εξωτερικό των συγγενών των πολιτικών. Ωστόσο, φάνταζε ένα αναγκαίο τίμημα ώστε να αποφευχθούν πρακτικές «διαπλοκής».
Τώρα έρχεται η κυβέρνηση και τροποποιεί αυτό το καθεστώς. Περιορίζει την απαγόρευση για τα παρένθετα πρόσωπα σε εταιρείες με έδρα σε κράτος μη συνεργάσιμο στον φορολογικό τομέα ή σε κράτος με προνομιακό φορολογικό καθεστώς: κοντολογίς σε «φορολογικούς παραδείσους». Όμως, σε άλλες χώρες, π.χ. στην Ευρώπη, μπορούν σύζυγοι και συγγενείς πρώτου βαθμού να έχουν εταιρείες.
Δηλαδή, πλέον ένα είδος επιχειρηματικής δραστηριότητας στο εξωτερικό επιτρέπεται για αυτά τα πρόσωπα. Με τα προβλήματα που αυτό συνεπάγεται, δεδομένου για παράδειγμα ότι η κατοχή μιας εταιρείας σε μια ευρωπαϊκή χώρα, όπως η Κύπρος, μπορεί να συνδέεται με μια ακολουθία οικονομικών σχέσεων με άλλες εταιρείες και τελικά το νήμα να καταλήγει σε έναν «φορολογικό παράδεισο.
Όμως, το χειρότερο είναι ότι η κυβέρνηση δεν μπήκε στον κόπο να εξηγήσει επαρκώς και πειστικά γιατί αίρει ένα μέρος των περιορισμών. Αντιθέτως, φωνάζει «λέτε ψέματα, ισχύει το ακριβώς αντίθετο».
Δηλαδή, η κυβέρνηση δεν έρχεται να πει: «κοιτάξτε να δείτε, όπως ήταν διατυπωμένο δημιουργούσε προβλήματα, δεν άφηνε ανθρώπους που δεν έχουν πολιτικό ρόλο και δεν πρόκειται ποτέ να ασκήσουν ρόλο, να έχουν διεθνή επιχειρηματική δράση κ.λπ.». Ούτε έρχεται να κάνει μια συζήτηση στη Βουλή που να λέει: «έχουμε αυτό το θέμα, και πρέπει να το λύσουμε με ένα τρόπο, ο οποίος όμως να εξασφαλίζει τη διαφάνεια και την αποφυγή διαπλοκής». Αντιθέτως, έρχεται και νομοθετεί, χωρίς συζήτηση επί της ουσίας και κατηγορώντας όποιον άσκησε κριτική περίπου ότι δεν ξέρει τι του γίνεται.
Μόνο που με αυτόν τον τρόπο, χωρίς δηλαδή να προσφέρονται εξηγήσεις για το γιατί πρέπει να γίνει αυτή η αλλαγή, το μόνο που κάνει η κυβέρνηση είναι να αυξάνει την υποψία ότι κάτι συμβαίνει, ότι αυτό γίνεται για να διευκολυνθεί κάποια επιχειρηματική δραστηριότητα, ότι κάποιες «δεύτερες σκέψεις» υποκρύπτονται.
Και αυτό δεν είναι ακριβώς προώθηση της διαφάνειας…
Πηγή:
