Της Δέσποινας Τερτιλίνη
Για την Τουρκία του Ερντογάν εννοώ και τα ασύστολα ψεύδη των δημοσιογράφων που μας περνούν την αντίληψη ότι η χώρα διαλύεται όπου να ‘ναι. Είχα βρεθεί για πρώτη φορά στην Κωνσταντινούπολη την δεκαετία του 1990. Αυτό που με άφησε άναυδη ήταν ότι κάθε μικρομάνα, όχι μεγαλύτερη από 25 χρονών, είχε το λιγότερο ήδη τρία παιδιά το περισσότερο έξι να τρέχουν γύρω της, πολλά από αυτά ξυπόλητα φτωχικά ντυμένα. Αρκετά από τα παιδιά του τότε ήδη γίναν γονείς…Τώρα με το κιάλι έψαχνα να βρω έστω ένα παιδάκι λίγο κακοντυμένο, κακομοιριασμένο. Δεν βρήκα κανένα.
Βεβαίως καραδοκούσαν και οι παντός είδους κλέφτες, τόσο που μας σύστησαν και σήμερα να έχουμε σε ρεζέρβα- φωτοτυπία το διαβατήριο ή την ταυτότητα μας ώστε να μπορούμε να βγούμε γρήγορα από την χώρα και να μην χρειάζονται πολλές διατυπώσεις. Στο σήμερα ακόμα και στις περιπτώσεις που αφήναμε την τσάντα μας ανοιχτή κανείς δεν το πρόσεχε. Το πρόσεχα εγώ όμως, σε πολλές περιπτώσεις επίτηδες την άφηνα ανοιχτή παρατηρώντας τους γύρω που αδιαφορούσαν πλήρως. Ο Ερντογάν προσπάθησε να αλλάξει το σύνταγμα της Τουρκίας για να επιτραπεί να παντρεύονται τα κορίτσια στα 14 τους χρόνια αλλά συνάντησε σφοδρές αντιδράσεις και δεν προχώρησε. Είχαμε μαζί μας εκτός από τον Έλληνα ξεναγό και έναν Εκρέμ, πρώην δικός μας πομάκος, σπουδαγμένος στο ιστορικό – αρχαιολογικό του Α.Π.Θ. με πολύ καλές γνώσεις. Μέχρι και Όμηρο – Ησίοδο απαγγέλει! Επειδή δεν έβρισκε δουλειά εδώ αντίστοιχη των προσόντων του πήγε στην Κωνσταντινούπολη. Σαν άλλος δράκος το ελληνικό κράτος τρώει τα παιδιά του.
Ο Ερντογάν απαγόρευσε τελείως το ποτό λόγω της κίρρωσης του ήπατος που έπαθε ο ιστορικός τους ηγέτης Κεμάλ που τον έχουνε περί πολλού. Έτσι τουλάχιστον το δικαιολογεί. Το μόνο μέρος που μπορούν οι Τούρκοι να πιούν είναι στο HOTEL HILTON του Ικονίου. Βεβαίως διακινούνται στην μαύρη αγορά με την μεγάλη πλειοψηφία να είναι μπόμπες. Να ίσως ένας λόγος για το σώσιμο πολλών επιχειρήσεων στον τομέα της εστίασης και του τουρισμού των ελληνικών νησιών που είναι απέναντι από τα παράλια της Τουρκίας.
Υπάρχει πολύ μεγάλη εσωτερική μετανάστευση μέσα στην χώρα που σε συνδυασμό με την διαρκώς αναπτυσσόμενη οικονομία της Τουρκίας η οποία όχι μόνον κατασκευάζει εξαρτήματα για Volkswagen – Mercedes αλλά έχει και δική της αυτοκινητοβιομηχανία. Η δική μας αυτοκινητοβιομηχανία γιατί σταμάτησε άραγε πριν ακόμα ξεκινήσει; Τα τεράστια έργα υποδομής στην Κωνσταντινούπολη, οι ανισόπεδοι κόμβοι (δεν υπήρχαν τόσοι πολλοί παλαιότερα), το νέο φαραωνικό αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, το οποίο για να εξυπηρετήσει όλον τον πλανήτη έκαναν αυτοκινητόδρομο ταχείας κυκλοφορίας με τέσσερεις λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση και στην μέση διαχωριστική νησίδα με τοίχο, είναι το ακριβότερο αεροδρόμιο στον κόσμο. Πιο ακριβό και από της Ζυρίχης.
Η Κωνσταντινούπολη ισλαμοποιείται – αραβοποιείται στην πράξη. Πάρα πολλές νέες κοπέλες με μαντήλα και λιγότερες με νικάμπ (φαίνονται μόνον τα μάτια). Εξ αιτίας όλων αυτών οι τιμές των ενοικίων και των διαμερισμάτων είναι στα ύψη. Και ενώ στο πρώτο μου ταξίδι είχα δει το πολύ 4-5 οικοδομές 15όροφες, στο σήμερα, οι πολυτελείς 30όροφοι ουρανοξύστες με φιμέ κρύσταλλα και άφθονο σίδερο στην κατασκευή τους λόγω σεισμικότητας της περιοχής, σε κάνουν να αναρωτιέσαι πού ήρθες. Μέτρησα τουλάχιστον είκοσι οικοδομές όπως μπαίναμε στα περίχωρα και άλλες δεκαπέντε κυρίως στο νέο κομμάτι της πόλης, όπως αυτές απέναντι από το ελληνορθόδοξο κοιμητήριο στο Σισλί. Στεγάζουν κατά κύριο λόγο γραφεία, επιχειρήσεις, εμπορικά κέντρα.
Στα τεράστια έργα υποδομής ανήκει και το κανάλι που θα ενώνει απευθείας τον Εύξεινο Πόντο με την Θάλασσα του Μαρμαρά, παρακάμπτοντας το Βόσπορο. Προχωρούν οι απαλλοτριώσεις παρά τις αιτιολογημένες αντιδράσεις τόσο των περιβαλλοντολόγων όσο και των σεισμολόγων. Ο Βόσπορος έχει ισχυρά θαλάσσια ρεύματα με επικίνδυνη κολύμβηση και το βάθος του είναι πολύ ανομοιογενές με αποτέλεσμα στο προηγούμενό μου ταξίδι να παρατηρήσω ότι υπήρχαν πολλά ρυμουλκά που καθοδηγούσαν τα μεγάλα καράβια να περάσουν τα αβαθή του προς τον Εύξεινο Πόντο. Όποιος αντιδρά έντονα στα σχέδια του Ερντογάν, φυλακίζεται. Ακόμα και πρώην δικοί του. Φοβάται τον δημοφιλέστατο Imamoglou διότι και ο ίδιος ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα από δήμαρχος Κωνσταντινούπολης.
Ο πληθυσμός της Πόλης υπολογίζεται σε 25.000.000, ναι καλά διαβάσατε, με τη νεολαία να πρωτοστατεί παντού. Οι ηλικιωμένοι; Άφαντοι. Όλα τα εμπορικά καταστήματα έχουν τον δικό τους δρόμο. Για παράδειγμα η οδός Φατίκ είναι ο δρόμος των νυφικών, όπου ο ένας οίκος είναι μετά τον άλλον σε δρόμο σαν την οδό Τσιμισκή στη Θεσσαλονίκη. Οξύμωρο σχήμα λόγω των φανατικών μουσουλμάνων. Εντούτοις η πλειοψηφία των νυφικών δεν είναι τόσο κλειστά στο λαιμό στα μπράτσα χωρίς όμως να το παρακάνουν. Η ισοτιμία είναι 1 ευρώ προς 44 τούρκικες λίρες ενώ το 200σάρικο είναι το μεγαλύτερο χαρτονόμισμα.
Ο παμπόνηρος σουλτάνος Ερντογάν τι σκαρφίστηκε όταν είδε ότι από την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί υπάρχουν διαφυγόντα κέρδη εκατομμυρίων; Κατασκεύασε μία άλλη είσοδο με είσοδο 25 ευρώ/άτομο σε οδηγούν κατευθείαν στις σκάλες του υπερώου όπου πρέπει εσύ να διατρέξεις όλη την περίμετρο της εκκλησίας. Φυσικά δεν βλέπεις τίποτα πολλώ δε μάλλον δεν καταλαβαίνεις τίποτα από την μεγαλοπρέπεια και το ύψος του ναού. Χρόνος διατρεξίματος; Μόλις 10 λεπτά. Φυσικά δεν σε αφήνουν να σταθείς καθόλου να σου πει δύο λόγια ο ξεναγός, σε σπρώχνουν συνέχεια. Έτσι την είδαμε εξωτερικά μόνον.
Στο Πέραν υπάρχει η μεγάλη ορθόδοξη εκκλησία της Αγ. Τριάδος που φαινόταν από μακριά λόγω κατωφέρειας του εδάφους (δέσποζε στα μισά του υψώματος) και ο Ερντογάν έκτισε μπροστά της ένα ακόμα φαραωνικών διαστάσεων τζαμί για να κρύψει την θέαση του ναού. Σώζονται μόνον δεκαπέντε βυζαντινές εκκλησίες που οι περισσότερες έχουν μετατραπεί σε τζαμιά. Για την επαναλειτουργία της Θεολογικής σχολής Χάλκης γίνονται πολλές διαβουλεύσεις. Το διακύβευμα είναι η παραμονή της ελληνορθόδοξης κοινότητας των 2.000 κατοίκων κυρίως ηλικιωμένων…
Το Σισλί, πανάκριβη εμπορική περιοχή, αναπτύχθηκε αρχικά από τους ντονμέδες (εξισλαμισμένους Εβραίους) επί οθωμανικής εποχής επειδή οι παραδοσιακοί μουσουλμάνοι δεν ασχολούνταν με το εμπόριο λόγω ιδεολογικο-θρησκευτικών αντιλήψεων. Θεωρούσαν ακάθαρτο το κέρδος και για το λόγο αυτό προτίμησαν να το αφήσουν στους εξισλαμισθέντες Εβραίους που το ασκούσαν από προγενέστερη εποχή. Μετά τα Σεπτεμβριανά του 1955 το τουρκικό κράτος στέρησε τους τίτλους κυριότητας από το κοιμητήριο της ελληνορθόδοξης κοινότητας για να τους κρατεί στο χέρι ως ομήρους και ο Βαρθολομαίος κατάφερε με μεγάλο αγώνα να τους πάρει πίσω.
Και ενώ τα καραβάνια των Ελλήνων προσκυνητών επισκέπτονται μόνο τις αρχιεπισκοπικές και πατριαρχικές εκκλησίες, αυτό το υπέροχο κοιμητήριο -μουσείο τέχνης με τάφους κομψοτεχνήματα από κλασικιστικά και εκλεκτικιστικά στοιχεία και το οποίο στο κάτω κάτω της γραφής περικλείει την αιώνια ψυχή του ελληνισμού, δεν το επισκέπτεται κανείς σχεδόν. Μήπως θα πρέπει να αρχίσουμε να εντάσσουμε και αυτό στις περιηγήσεις μας ως μία μορφή πίεσης προς το τούρκικο κράτος ώστε να μην ξαναδιανοηθεί να το πειράξει;
Δέσποινα Τερτιλίνη – Μέλος του
Νέου Εθνικά Ενιαίου Πολιτικού Σχηματισμού ”ΠΡΩΤΑ Η ΕΛΛΑΔΑ”