Του Μιχαήλ Μαυρομιχάλη, Ιδρυτικού μέλους του Κινήματος Πολιτών ”ΠΡΩΤΑ Η ΕΛΛΑΔΑ”
Όσοι προσπαθούμε να προωθήσουμε μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα ιδέες, αρχές και αξίες που είναι ξένες ή ακόμη και αντίθετες από τις αρχές και αξίες της νέας καθεστηκυίας τάξης πραγμάτων, βρισκόμαστε αντιμέτωποι στην πραγματικότητα είτε με αποκλεισμό, είτε βρισκόμαστε στον ψηφιακό αναπνευστήρα.
Δυστυχώς, κατά κοινή ομολογία, στην εποχή που διανύουμε με αφετηρία την υγειονομική κρίση, απόψεις που βασίζονται κυρίως στην κοινή λογική, συνήθως χαρακτηρίζονται ως «εξτρεμιστικές» ή «ακραίες», όπως και αντίστοιχα στιγματίζονται και τα πρόσωπα που τις εκφράζουν. Για να καταφέρουν να φτάσουν τέτοιες απόψεις στον δημόσιο διάλογο, πρέπει πρώτα να περάσουν τη βάσανο των ψηφιακών ελέγχων. Αυτοί οι έλεγχοι χαρακτηρίζονται συνήθως από ασάφεια και αοριστία στους κανόνες που πρέπει να συμμορφώνονται οι χρήστες της κάθε πλατφόρμας. Με τα παραπάνω οι ασφαλιστικές δικλείδες διατηρούν με κάθε τρόπο την επιβαλλόμενη ως «πολιτικά και κοινωνικά ορθή» άποψη. Αυτή η κοινωνικά, πολιτικά και ψηφιακά ορθή άποψη είναι και αυτή που υπονομεύει κατουσίαν την ελευθερία της έκφρασης, στον βωμό της πρόσβασης στην χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η συμμόρφωση των χρηστών βέβαια εξαρτάται πάντα από το επίπεδο της εξάρτησης τους σε αυτά τα μέσα (αυτό όμως ίσως είναι αφορμή για μία άλλη συζήτηση).
Παραδέχομαι, ωστόσο, πως είναι παράλογο να πιστεύουμε με βεβαιότητα ότι η κοινή λογική παραμένει κοινό κτήμα σήμερα. Η υγειονομική κρίση, με τον παγκόσμιο οδοστρωτήρα του φόβου, μας κληροδότησε όχι μόνο σωματικές ασθένειες, αλλά κυρίως πνευματική πτώση και ηθική κατάπτωση, καθιστώντας την κοινωνία αδύναμη να ασκεί κριτική σκέψη.
Όλα τα παραπάνω επηρεάζουν άμεσα και την ικανότητα των ανθρώπων να στοιχειοθετήσουν και να προωθήσουν απόψεις για ουσιαστικές αλλαγές ακόμη και με την χρήση των ψηφιακών μέσων. Φάνηκε στην πράξη πως και οι πιο λογικές απόψεις που τα κατάφεραν έπρεπε να ξεπεράσουν πρώτα τα περίφημα ψηφιακά φίλτρα. Η αυτόματη απομόνωση της διαφορετικής άποψης γίνεται με όπλο τον ψηφιακό κοινωνικό έλεγχο μεταξύ των χρηστών της κάθε πλατφόρμας. Αυτή η διαδικασία τροφοδοτείται από την υποσυνείδητη αντίδραση πολλών χρηστών των ψηφιακών αυτών μέσων που λειτουργούν ώς αστυνομία του διαδικτύου.
Αυτοί οι χρήστες της ψηφιακής αστυνομίας, φαίνονται πλήρως αλλοτριωμένοι από συστήματα εκπαίδευσης που προάγουν ως υποχρέωση τους τον κοινωνικό και νοητικό έλεγχο. Οπότε έχουμε έναν στρατό να επιβάλλουν με ζήλο τους κανονισμούς της πολιτικής ορθότητας. Δεν ενδιαφέρονται να κατανοήσουν τον συνάνθρωπο, αλλά μόνο να ελέγξουν αν ο ελεγχόμενος ταιριάζει με τα επιβαλλόμενα πρότυπα, με τη μέθοδο του προκρούστη, η όποια ξεπερνά τα όρια που ορίζει η αισθητική τους καταγγέλλεται και κόβεται.
Αντίθετα, σε μια υγιή κοινωνία, άσχετα εάν αφορά την ψηφιακή της έκφραση ή όχι, η πολιτική και πολιτισμική ζωή θα έπρεπε να βασίζεται στη σύνθεση απόψεων και ιδεών μοναδικών προσώπων, όπου η διαλεκτική σχέση μεταξύ τους θα οδηγούσε σε εξελικτική πρόοδο της κοινωνίας. Η αρμονική συνύπαρξη και ο σεβασμός στην μοναδικότητα του προσώπου είναι θεμέλια για συλλογικές αξίες που στην συνέχεια ωριμάζουν σε ήθη.
Σήμερα, όμως η κοινωνικοποίηση επιβάλλει μια νεοφιλελεύθερη μαζοποίηση : μια «κοινωνία κιμά» χωρίς σύνορα, πατρίδα, ή ιστορία, όπου τα άτομα ανταγωνίζονται μεταξύ τους αντί να συνεργάζονται, με αιχμή του δώρατος διάφορα δικαιώματα που δεν κοστίζουν τίποτα για τις πολιτικές και κοινωνικές ελίτ. Όπως και ο πολυδιαφημισμένος «υγιής ανταγωνισμός» που είναι στην πραγματικότητα η αρχή του κακού όπου και αν εφαρμόζεται, μετατρέποντας τους ανθρώπους σε «χρήσιμους ηλίθιους» του συστήματος. Γιατί οι κοινωνία μονίμως είναι απασχολημένη εστιάζοντας στον ανταγωνισμό και την ανθρωποφαγία αντί να βρει χρόνο να δει ποιοι βγαίνουν κερδισμένοι από την «διχόνοια την δολερή» που σπέρνει το σύστημα μέσα στην κοινωνία. ΜΜΕ, διαδίκτυο και πολιτικό σύστημα, είναι οι κύριοι υπεύθυνοι για την διατήρηση της κοινωνίας σε κατακερματισμό, προωθώντας τον ατομισμό ως το υπέρτατο αγαθό, ενάντια σε κάθε προσπάθεια επίτευξης κοινωνικής συνοχής.
Η κοινωνική μηχανική λειτουργεί με ακρίβεια σε ότι έχει να κάνει με τον ψηφιακό έλεγχο και μέσω της προπαγάνδας τροφοδοτεί τα κοινωνικά δίκτυα. Στην συνέχεια απομονώνει άμεσα οποιονδήποτε αμφισβητεί το κατεστημένο και σε περίπτωση που δεν αρκεί αυτό, το πολιτικό σύστημα νομοθετεί με απίστευτα αντανακλαστικά όταν χρειάζεται να προστατευθεί (βλέπε πράξεις νομοθετικού περιεχομένου πολλές φορές και με αναδρομική ισχύ). Η κοινωνική μηχανική μπορεί να εξηγηθεί με το γνωστό πείραμα των πέντε πιθήκων, η κοινωνία μαθαίνει να τιμωρεί τους «ταραχοποιούς» είτε μέσω κοινωνικού στιγματισμού (π.χ. ταμπέλα: «ψεκ»), είτε μέσω της επιβολής του νόμου.
Συμπερασματικά καταλήγω πως η πραγματική αλλαγή απαιτεί περισσότερα από την ευαισθητοποίηση με την χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Είναι βέβαια ένα σημαντικό εργαλείο και για την οργάνωση, αλλά δεν είναι το μόνο στοιχείο για ουσιαστική πρόοδο. Μιας και το σύστημα έχει το συγκριτικό πλεονέκτημα να μπορεί να «κατεβάσει το διακόπτη» όποτε θέλει και να σωπάσουν «οι ιαχές και οι σάλπιγγες της επανάστασης».
Σε κάθε περίπτωση οι βαθιές, διαρκείς αλλαγές έρχονται μέσα από τις προσωπικές συναντήσεις, την αλληλοκατανόηση και τη συνεργασία ομάδων ανθρώπων. Όταν οι άνθρωποι έρχονται σε επαφή, συζητούν πρόσωπο με πρόσωπο, και εργάζονται ανιδιοτελώς προς έναν κοινό σκοπό, μπορούν να δημιουργήσουν ισχυρές προϋποθέσεις για ουσιαστικές και μακροπρόθεσμες αλλαγές.
Οι ψηφιακές πλατφόρμες έχουν τη δική τους σημασία, αλλά η ανθρώπινη αλληλεπίδραση και η ειλικρινής συνεργασία είναι αυτά που πραγματικά μεταμορφώνουν τις κοινωνίες. Χρειάζεται θάρρος, ανιδιοτέλεια και κοινή αντίληψη για την επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων.
Η πραγματική αλλαγή ξεκινά όταν ομάδες ανθρώπων έρχονται κοντά, επικοινωνούν δια ζώσης, και εργάζονται ανιδιοτελώς για κοινούς στόχους.
Μιχαήλ Μαυρομιχάλης – Ιδρυτικό μέλος του
Κινήματος Πολιτών ”ΠΡΩΤΑ Η ΕΛΛΑΔΑ”
