Δεν έχουν περάσει παρά λίγες ώρες από τη στιγμή που ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης πέρασε στην αιωνιότητα. Ένας πολιτικός άνδρας ο οποίος προσπάθησε σε όλη την σταδιοδρομία του στα ανώτερα πολιτικά κλιμάκια της χώρας, με αρκετά μεγάλη επιτυχία είναι η αλήθεια, να ενδυθεί το προσωπείο του «εκσυγχρονιστή», απέναντι στο απερχόμενο και, όπως αποδείχθηκε αργότερα, αποτυχημένο «φιλολαϊκό» αφήγημα του Ανδρέα Παπανδρέου. Και δεν ήταν μόνο αυτός ο λόγος που τον έφερε σε ευθεία αντιπαράθεση με τον ιδρυτή του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Ίσως και γι’ αυτό να συγκέντρωνε τόσες πολλές αντιπάθειες εντός του Κινήματος, οι οποίες εξισορροπούνταν από αντίστοιχες συμπάθειες εκτός αυτού. Περίεργο, ιδιαίτερο αλλά αληθινό.
Ο Κώστας Σημίτης πέρασε από την ίδρυση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. στην ηγετική ομάδα του Κινήματος, «πουλώντας» αντιστασιακή δράση, που ο ίδιος αργότερα υποβάθμισε, συμμετέχοντας σε υπουργικούς θώκους των κυβερνήσεων του Ανδρέα Παπανδρέου. Αντιλήφθηκε από νωρίς την δύναμη των ΜΜΕ, την οποία και εκμεταλλεύθηκε αργότερα χτίζοντας το εκσυγχρονιστικό προφίλ του. Πρωτοστάτησε μαζί με τους Βάσω Παπανδρέου, Παρασκευά Αυγερινό και Θόδωρο Πάγκαλο στην ηγετική ομάδα, διεκδικώντας τα σκήπτρα της πρωτοκαθεδρίας του Κινήματος στην μετα-Παπανδρεϊκή περίοδο. Ήταν τόσο αδίστακτος στη διεκδίκηση προσωπικών φιλοδοξιών, που δεν δίστασε να οδηγήσει το κόμμα του στο «παρά ένα» της διάσπασης στο ιστορικό 4ο συνέδριο όπου ήρθε σε έντονη ευθεία αντιπαράθεση με τον άλλο διεκδικητή της αρχηγίας Άκη Τσοχατζόπουλο που αντιπροσώπευε την Παπανδρεϊκή τάση. Επιζητώντας εκβιαστικά «καθαρή λύση» και απειλώντας ακόμη και με παραίτηση από την πρωθυπουργία, την οποία είχε κερδίσει πριν λίγο καιρό, την πέτυχε, αλλά το ΠΑ.ΣΟ.Κ. βγήκε πληγωμένο και «μεταμορφωμένο» σε ένα πλέον σφόδρα φιλοευρωπαϊκό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, που ήταν και το ρεύμα της εποχής. Η οποία φιλοευρωπαϊκή τάση του είχε τύχει του σκεπτικισμού του Ανδρέα Παπανδρέου μετά τη Συνθήκη του Μάαστριχτ το 1992 και τη μετατροπή της τότε Ε.Ο.Κ. σε Ευρωπαϊκή Ένωση.
Επί πρωθυπουργίας του (1996 – 2004) ο Σημίτης προσπάθησε να εκμοντερνήσει το οικονομικό προφίλ της χώρας «με το στανιό». Είναι υπεύθυνος για την χωρίς υπόβαθρο κατάργηση της δραχμής και την είσοδο της χώρας στη ζώνη του Ευρώ «εν χορδαίς και οργάνοις» μέσω των παιχνιδιών του με τα swaps, προσπαθώντας να εμφανίσει η χώρα μικρότερο χρέος ώστε να εκπληρώσει τους κανόνες της μετάβασης στο νέο ευρωπαϊκό νόμισμα, εν γνώσει και των Ευρωπαίων εταίρων. Η πρώτη προσπάθειά του με την τεχνητή άνοδο του Χρηματιστηρίου και της προσωπικής του προτροπής προς τους «ανώνυμους επενδυτές», θέλοντας να περάσει την εικόνα μιας ευημερούσας οικονομίας, οδήγησε πολλούς Έλληνες στον οικονομικό όλεθρο, ακόμη και στο απονενοημένο διάβημα. Η αποστροφή του ιδίου προς όλους αυτούς συνοψίζεται στο φημολογούμενο «Ας πρόσεχαν…». Σαφώς και η ευθύνη βαραίνει κυρίως τους απανταχού τζογαδόρους που πίστεψαν πως βρήκαν το λεφτόδεντρο. Αλλά παράλληλα δεν αποσείεται και η προσωπική του ευθύνη. Ταυτόχρονα υποθήκευσε περαιτέρω το μέλλον της χώρας μέσω της μεγαλομανίας του να αναλάβει η χώρα το δυσβάσταχτο κόστος της ανάληψης των Ολυμπιακών Αγώνων, η οποία δημιούργησε την ψεύτικη εικόνα της ακμάζουσας οικονομίας, λόγω των κατασκευαστικών έργων που έλαβαν χώρα για την τέλεσή τους. Το πόσο έτοιμη ήταν η ελληνική οικονομία για αυτή την κοσμογονία, φάνηκε γλαφυρότατα λίγα χρόνια αργότερα, με την πτώχευση του 2009.
Η «ριζοσπαστική» του διαφοροποίηση έναντι του παραδοσιακού ΠΑ.ΣΟ.Κ. δεν έμεινε μόνο στο οικονομικό κομμάτι. Από το «Βυθίσατε το ΧΟΡΑ» του 1987 και το ενιαίο αμυντικό δόγμα Ελλάδας – Κύπρου του Ανδρέα Παπανδρέου, περάσαμε στο «Ευχαριστούμε την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών» και την τραγωδία των Ιμίων, από τις πρώτες μέρες ακόμη της πρωθυπουργίας του τον Ιανουάριο του 1996, όπως και την κατ’ ουσίαν, απεμπόληση της «μίας και μόνης διαφοράς» με την Τουρκία και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας με το γκριζάρισμα του Αιγαίου, μέσω της συμφωνίας της Μαδρίτης τον Ιούλιο του 1997 με τον Τούρκο πρωθυπουργό Ντεμιρέλ και της αποδοχής των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας στο Αιγαίο. Μια εξωτερική πολιτική υποχωρητικότητας – επεισόδιο Κάσου & Καρπάθου με την πόντιση του καλωδίου, τα περιβαλλοντικά πάρκα στο Αιγαίο – που βρίσκει «άξιους» συνεχιστές έως σήμερα, με απρόβλεπτες συνέπειες.
Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πολλά ακόμη για την πολιτική πορεία του Κώστα Σημίτη. Μια πορεία και μια πολιτική συμπεριφορά που χαρακτηρίστηκε με το όνομά του, σηματοδοτώντας μια καθαρά νεοφιλελεύθερη στροφή, κάτι που ερχόταν σε αντίθεση με τα «σοσιαλιστικά» πρότυπα που πρέσβευε το κόμμα από το οποίο αναδείχθηκε. Μην ξεχνάμε ότι ένας άλλος Παπανδρέου, ο Γιώργος, τον διέγραψε από το ΠΑ.ΣΟ.Κ. Αυτό από μόνο του κάτι λέει.
Λένε πως ο νεκρός δεδικαίωται. Αλλά κατά τη γνώμη μας, ο ιστορικός του μέλλοντος είναι αυτός που θα τον εντάξει στη σωστή θέση στο βιβλίο της ελληνικής Ιστορίας, χρεώνοντάς του και πιστώνοντάς του αυτά που του αξίζουν.
Από το Γραφείο Τύπου
